ਸੈਫ਼ਾਲ ਮਲੂਕ

ਜਨ੗ ਤੋਂ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਤਦਬੀਰ

ਮਲਿਕਾ ਖ਼ਾਤੋਂ ਨੇ ਫਿਰ ਕਿਹਾ ,ਸੰਨ ਤੋਂ ਵੀਰ ਪਿਆਰਾ
ਹੱਕ ਤਦਬੀਰ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਆਈ, ਇਸ ਥੀਂ ਹੈ ਛੁਟਕਾਰਾ

ਜੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਦੋ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ, ਹੱਥ ਅਸਾਡੇ ਆਉਣ
ਅੱਲ੍ਹਾ ਭਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਕੈਦੋਂ, ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਛਿੜਕਾਉਣ

ਮੈਂ ਦੇਵੇ ਥੀਂ ਹਿੱਕ ਦਿਹਾੜੇ, ਪੁੱਛੀ ਸੀ ਗੱਲ ਸਾਰੀ
ਕੇ ਕੁੱਝ ਨਾਮ ਇਸ ਕੋਟ ਤੇਰੇ ਦਾ, ਕਿਸ ਦੀ ਹੈ ਸਰਦਾਰੀ

ਦੀਵੇ ਨੇ ਫਿਰ ਦੱਸਿਆ ਅੱਗੋਂ ਟਾਪੂ ਇਹ ਵਡੇਰਾ
ਅਸਫ਼ਨਦ ਬਾਸ਼ ਹੈ ਨਾਂਵਾਂ ਇਸ ਦਾ ਰਾਜ ਹੁਕਮ ਸਭ ਮੇਰਾ

ਫਿਰ ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ ਏਸ ਮੁਕਾ ਨੂੰ, ਆਦਮੀਆਂ ਦਾ ਵਾਸਾ
ਕਿਤਨਾ ਪੰਧ ਦੁਰਾਡਾ ਹੋਸੀ ,ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਮੈਂ ਮਾਸਾ

ਦੀਵੇ ਕਿਹਾ ਆਦਮ ਇਥੇ, ਮੂਲ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ
ਆਦਮੀਆਂ ਦੀ ਜਾਊਂ ਤੋੜੇ, ਦਿਓ ਵੱਡਾ ਭੀ ਥੱਕਦਾ

ਆਦਮੀਆਂ ਦੇ ਵਾਸੇ ਇਥੋਂ, ਨਹੀਂ ਸ਼ੁਮਾਰ ਕੋਹਾਂ ਦਾ
ਉਡਣ ਵਾਲੀ ਪਰੀ ਅੱਗੇ ਭੀ, ਪੈਂਡਾ ਬਰਸ ਦੁਹਾਂ ਦਾ

ਹਿੱਕ ਰਵਾਇਤ ਇਹ ਭੀ ਡਿੱਠੀ, ਪੈਂਡਾ ਹਿੱਕ ਦਹੀਂ ਦਾ
ਏਡਾ ਫ਼ਰਕ ਹੋਵੇਗਾ ਕੀਕਰ,ਨਾਹੀਂ ਅਕਲ ਮਨੀਂਦਾ

ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਕੋਹ ਕਾਫ਼ ਉਜਾੜਾਂ, ਨਦੀਆਂ ਅੰਤ ਨਾ ਕੋਈ
ਪਰੀਆਂ ਉੱਤੋਂ ਅੱਡੀਆਂ ਜਾ ਨੂਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਪੰਧ ਨਾ ਹੋਈ

ਫਿਰ ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ ਉਮਰ ਤੁਸਾਡੀ ,ਹੁੰਦੀ ਕਿਤਨੀ ਕਿਤਨੀ
ਆਦਮੀਆਂ ਥੀਂ ਲੰਮੀ ਛੋਟੀ, ਯਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਿਤਨੀ

ਕਿਹੋਸ ਉਮਰ ਅਸਾਡੀ ਵੱਡੀ, ਆਦਮੀਆਂ ਦੀ ਥੋੜੀ
ਫਿਰ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਤੇਰੇ ਦਮ ਦੀ, ਹੋਸੀ ਕਿੱਥੇ ਤੋੜੀ

ਕਹਿਓਸ ਸੱਤ ਸੇ ਬਰਸਾਂ ਤੋੜੀ, ਮੈਂ ਪ੍ਰਾਤਮ ਹਵਸਾਂ
ਸੇ ਬਰਸਾਂ ਵਿਚ ਉਮਰ ਜਵਾਨੀ, ਜ਼ੋਰ ਦੀਏ ਤਣ ਮੂਸਾਂ

ਫਿਰ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ, ਜਾਨ ਹੁੰਦੀ ਹਰ ਜਾਈ
ਤੇਰੀ ਜਾਨ ਪਿਆਰੀ ਕਥਯ-ਏ-, ਦੱਸ ਮੈਨੂੰ ਗੱਲ ਕਾਈ

ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਦੇਵੇ ਮੈਨੂੰ, ਦਿੱਤੀ ਝਿੜਕ ਗ਼ਜ਼ਬ ਦੀ
ਜਾਣ ਮੇਰੀ ਸੰਗ ਕੇ ਕੰਮ ਤੇਰਾ ,ਨਿਯਤ ਕਿਸ ਤਲਬ ਦੀ

ਕਿਸ ਕਾਰੇ ਪਰ ਜਾਨ ਮੇਰੀ ਦੇ, ਪੁੱਛੇਂ ਪੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ
ਕੌਣ ਤੇਰਾ ਜੋ ਮਾਰਗ ਮੀਨੋਂਮ ਸੰਨ ਤੋਂ ਨਾਰ ਹੈਵ ਇੰਨੇ

ਕੌਣ ਜਵਾਨ ਮੇਰੇ ਥੀਂ ਚੰਗਾ, ਵਿਚ ਜਿੰਨਾਂ ਇਨਸਾਨਾਂ
ਨਾਹੀਂ ਦਿਓ ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਭਾਰਾ, ਮੇਰੇ ਜੈਡ ਤਵਾਨਾ

ਕਿਸ ਅੱਗੇ ਫ਼ਰਿਆਦ ਕਰੇਂਗੀ, ਕੌਣ ਲੜੇ ਸੰਗ ਮੇਰੇ
ਕਿਸ ਕਾਰਨ ਫਿਰ ਜਾਨ ਮੇਰੀ ਦੇ, ਪੁੱਛੇਂ ਪੱਤੇ ਪਕੇਰੇ

ਜਾਂ ਦੇਵੇ ਇਹ ਝਿੜਕ ਗ਼ਜ਼ਬ ਦੀ, ਦਿੱਤੀ ਬਹੁਤ ਨਰੋਈ
ਮੈਂ ਭੀ ਅੱਗੋਂ ਗ਼ੁੱਸੇ ਬੋਲੀ, ਨਾਲੇ ਹੰਜੋਂ ਰੋਈ

ਦੀਵੇ ਅੱਗੇ ਸੜਕੇ ਬੋਲੀ, ਕਿਉਂ ਤੂੰ ਝੜ ਕੈਂ ਮੈਂ ਨੂੰ
ਕੈਦ ਰਨਜਾਨੀ ਹੱਕ ਈਆਨੀ, ਤਰਸ ਨਾ ਆਵੇ ਤੀਂ ਨੂੰ

ਮਾਇ ਪਿਓ ਭੈਣਾਂ ਭਾਿਆਂ ਨਾਲੋਂ, ਪਾਈਵਈ ਬੁਰਾ ਵਿਛੋੜਾ
ਦੇਸੋਂ ਕੱਢ ਬਦੇਸ ਬਧੋਈ, ਕਹਿਰ ਨਾ ਕੀਤੋਈ ਥੋੜਾ

ਨਾ ਕੋਈ ਸੰਗ ਸਹੇਲੀ ਐਥਯ-ਏ-, ਨਾ ਕੋਈ ਮਾਂ ਪਿਓ ਜਾਈ
ਹੱਕ ਹਕਲਯ-ਏ-ਕੈਦ ਤੇਰੀ ਵਿਚ, ਮੈਂ ਨਿਮਾਣੀ ਆਈ

ਕਿਸ ਅੱਗੇ ਮੈਂ ਦੱਸਣ ਚਲਯ-ਏ-, ਕਿਹੜਾ ਐਇਥੇ ਬਣਦਾ
ਕੌਣ ਮੇਰਾ ਫ਼ਰਿਆਦਾਂ ਜੋਗਾ, ਜਿਸ ਥੀਂ ਲਗੋਈ ਮੰਨਦਾ

ਅੱਗੇ ਅੰਤ ਸ਼ੁਮਾਰ ਨਾ ਗ਼ਮ ਦਾ, ਸਾਰ ਚੁਣੇ ਨਿੱਤ ਚਿੱਬਾਂ
ਮੈਂ ਸਿਰ ਘੱਟ ਮੁਸੀਬਤ ਦੱਸੇ, ਹੋਰ ਚੜ੍ਹਾਵੀਂ ਦਬਾਂ

ਦਰਦਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਦੇਵੇ, ਰਹਿਮ ਪਿਆ ਅਤਿ ਪਾਸੇ
ਸਿਰ ਮੇਰੇ ਨੂੰ ਝੋਲੇ ਰੱਖ ਕੇ, ਲੱਗਾ ਕਰਨ ਦਿਲਾਸੇ

ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਦੱਸ ਦੇਵਾਂ ਤੈਨੂੰ, ਤੇਰੇ ਥੀਂ ਕੇ ਚੋਰੀ
ਜਿਥੇ ਜਾਨ ਮੇਰੀ ਇਸ ਜਾਏ, ਪਹੁੰਚ ਨਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰੀ

ਆਦਮ ਜ਼ਾਤ ਕਿਸੇ ਦਾ ਓਥੇ, ਪੇਸ਼ ਨਾ ਜਾਂਦਾ ਹੀਲਾ
ਨਾ ਤੇਰਾ ਨਾ ਹੋਰ ਬੰਦੇ ਦਾ, ਤੁਰਦਾ ਵੱਸ ਵਸੀਲਾ

ਜਾਣ ਮੇਰੀ ਸੰਦ ਵਿਕੇ ਅੰਦਰ, ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦਾ ਉਹ ਬਣਿਆ
ਫਿਰ ਸੰਦੂਕ ਸੰਦ ਵਿਕੇ ਅੰਦਰ, ਜਿੰਦਰਿਆਂ ਸੰਗ ਘਣੀਆਂ

ਉਹ ਸੰਦੂਕ ਨਦੀ ਦੇ ਥੱਲੇ, ਇਹ ਨਦੀ ਜੋ ਵਗਦੀ
ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਹੋਵਣ, ਵਾਹ ਓਥੇ ਤਦ ਲਗਦੀ

ਦੋ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਸੂਰਤ ਵਾਲੇ, ਪਾਸ ਹੋਵਣ ਜਿਸ ਬਣਦੇ
ਹਿੰਮਤ ਕਰਕੇ ਆਨ ਖਲੋਏ, ਇਸ ਨਦੀ ਦੇ ਦਿੰਦੇ

ਉਹ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਬਾਨਦੇ ਕਰਕੇ, ਦੱਸੇ ਉਸ ਨਦੀ ਨੂੰ
ਨਦੀ ਸੰਦੂਕ ਲਿਆਵੇ ਬਾਹਰ, ਸਾਇਤ ਘੜੀ ਅੱਧੀ ਨੂੰ

ਖੱਲ ਵੰਜਣ ਸੰਦੂਕ ਸ਼ਿਤਾਬੀ, ਜਾਂ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਦੱਸੇ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਬੂਤਰ ਚਿੱਟਾ, ਉੱਡ ਕਿੱਤੇ ਵੱਲ ਨੱਸੇ

ਇਸ ਕਬੂਤਰ ਅੰਦਰ ਰਹਿੰਦੀ, ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਪਿਆਰੀ
ਮੁਰਝਾਵਾਂ ਮੈਂ ਓਸੇ ਵਿੱਲੀ਼-ਏ-, ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਾਰੀ

ਮਲਿਕਾ ਖ਼ਾਤੂਨ ਖ਼ਬਰ ਸੁਣਾਈ, ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਨੂੰ ਸਾਰੀ
ਸੈਫ਼ ਮਲੂਕ ਹੋਇਆਂ ਦਿਲ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ, ਬਹੁਤ ਆਈ ਹੁਸ਼ਿਆਰੀ

ਲੱਗੀ ਆਸ ਰਬੇ ਦੇ ਦਰ ਤੇ, ਹੋਇਆ ਫ਼ਜ਼ਲ ਅਸਾਂ ਤੇ
ਹੁਕਮ ਖ਼ੁਦਾ ਦੇ ਦਿਓ ਮਰੇਗਾ, ਆਇਆ ਕੰਮ ਵਸਾਂ ਤੇ

ਉਹ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਸੂਰਤ ਵਾਲੇ, ਪਾਸ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਆਹੇ
ਕਰ ਤਾਵੀਜ਼ ਗਲੇ ਵਿਚ ਪਾਏ, ਆਹੇ ਗੱਲੋਂ ਨਾ ਲਾਹੇ

ਸ਼ਕਲ ਬਦੀਅ ਜਮਾਲਪੁਰੀ ਦੀ, ਆਹੀ ਜਾਨ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ
ਪਲ ਪਲ ਵਿਚ ਨਾ ਵਸਦਾ ਇਸ ਥੀਂ, ਦਿਨ ਦਿਨ ਸ਼ੌਕ ਜ਼ਿਆਦੇ

ਜਾਨੀ ਨਾਲ਼ ਰੱਖੇ ਲਾਸੀਨੇ, ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਸੁਲੇਮਾਨੀ
ਕੱੋਤ ਕੂਤ ਜ਼ਿਆਰਤ ਉਸ ਦੀ, ਉਹੋ ਸੀ ਜ਼ਿੰਦਗਾਨੀ

ਸੈਫ਼ ਮਲੂਕ ਹੋਇਆ ਰੰਗ ਤਾਜ਼ਾ, ਖੁੱਲ ਗਈ ਪੇਸ਼ਾਨੀ
ਜ਼ਹਿਰ ਉਹਦਾ ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ, ਮਰਸੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਜਾਣੀ

ਮਲਿਕਾ ਖ਼ਾਤੂਨ ਨੂੰ ਫ਼ਰਮਾਨਦਾ, ਹਨ ਗ਼ਮ ਕਰੋ ਨਾ ਕੋਈ
ਪਾਸ ਮੇਰੇ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਦੋਵੇਂ, ਗੱਲ ਜਿਨ੍ਹਾ ਨਦੀ ਹੋਈ

ਜੋ ਰੱਬ ਕੁਰਸੀ ਸਵੀਵ ਹੋਸੀ, ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਕੁਝ ਹੋਣਾ
ਕੀਤਾ ਕਰਮ ਕਰੀਮ ਤੇਰੇ ਤੇ, ਮੁੱਕਾ ਪੱਟਣਾ ਰੌਣਾ

ਮਲਿਕਾ ਖ਼ਾਤੂਨ ਇਹ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ, ਬਹੁਤ ਹੋਈ ਖ਼ੁਸ਼ ਵਕਤੀ
ਸਿਜਦੇ ਪੇ ਕੇ ਸ਼ੁਕਰ ਗੁਜ਼ਾਰੇ, ਦੂਰ ਕਰੁਏ ਰੱਬ ਸਖ਼ਤੀ

ਅਲ ਵਾਲ ਲਿੱਲਾ, ਧੰਨ ਅਸਾਡੇ ਸਾਇਨਿਆ
ਮੈਂ ਤੁਸੀ ਤੇ ਰਹਿਮਤ ਬਾਰਾਂ, ਖਰਿਓਂ ਤੁਧ ਵਸਾਈਆਂ

ਰਾਤ ਹਨੇਰੀ ਨਦੀ ਡੂੰਘੇਰੀ, ਘੁੰਮਣ ਘੇਰ ਗ਼ਮਾਂ ਦੇ
ਰਿੜ੍ਹਦੀ ਜਾਂਦੀ ਗ਼ੋਤੇ ਖਾਂਦੀ, ਵਿਚ ਸ਼ੁਮਾਰ ਦਮਾਂ ਦੇ

ਗ਼ੀਬੋਂ ਕੁਸ਼ਤੀ ਸਣੇ ਮਲਾਹਾਂ, ਆਨ ਮਲਾਈਵ ਮੈਨੂੰ
ਹਰ ਆਜ਼ਿਜ਼ ਮਸਕੀਨ ਬੰਦੇ ਦਾ, ਹੈ ਖ਼ਸਮਾਨਾ ਤੈਨੂੰ

ਓ ਕਹੀ ਘਾਟੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਅੰਦਰ, ਤੁਧ ਬਿਨ ਕੋਈ ਨਾ ਵਾਲੀ
ਆਪ ਮਸਬਬ ਨਾਲ਼ ਸਬੱਬਾਂ, ਗ਼ਮੋਂ ਕਰੀਂ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲੀ

ਅਨਾਲਿਲ-ਏ-ਅਰਹਮ ਰੱਬਾ, ਸੱਚ ਤੇਰਾ ਫ਼ਰਮਾਨਾ
ਮਾਂ ਪਿਓ ਭੈਣਾਂ ਭਾਈਆਂ ਇਥੋਂ, ਆਹਾ ਕਦ ਛੁਡਾਣਾ

ਮੈਂ ਆਜ਼ਿਜ਼ ਪਰ ਕਰਮ ਕਮਾਈਵ, ਕੀਤੋਈ ਰਹਿਮ ਰਹੀਮਾ
ਤੋਹੀਈਂ ਸਾਥੀ ਬੇ ਕਸਾਂ ਦਾ, ਲੈਣਾਂ ਸਾਰ ਯਤੀਮਾਂ

ਤੂੰ ਢੱਠੀਆਂ ਨੂੰ ਹਥਯ-ਏ-ਦੇਵੀਂ, ਫੱਟੀਆਂ ਨਭੀਂ ਪੱਟੀ
ਬੰਦੀ ਵਾਨਾਂ ਕਰੀਂ ਖ਼ਲਾਸੀ, ਕੱਖ ਨਾ ਲੈਣਾਂ ਚਿੱਟੀ

ਭਾਰੀ ਮਰਜ਼ ਗ਼ਰੀਬ ਬੰਦੇ ਨੂੰ, ਦਾਰੂ ਕੁੱਝ ਨਾ ਸਰਦਾ
ਤੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੁੱਖ ਵਨਜਾਈਂ, ਸੁਖ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਕਰਦਾ

ਜੇ ਕੋਈ ਸਬਰ ਕਰੇ ਦਰ ਤੇਰੇ, ਜੋ ਦੇਵੀਂ ਸਿਰ ਝੱਲੇ
ਓੜਕ ਉਸ ਤੇ ਕਰਮ ਕਮਾਵੇਂ, ਹੂਜਾਵਨ ਸਭ ਭਲੇ

ਲੱਖ ਕਰੋੜਾਂ ਨੇਅਮਤ ਬਖ਼ਸ਼ੇਂ, ਬਾਝੋਂ ਮਿਲ ਮਜ਼ੂਰੀ
ਰਾਤ ਹਨੇਰੀ ਅੰਦਰ ਦੇਵੀਂ, ਬਾਲ ਸ਼ਮ੍ਹਾ ਕਾਫ਼ੂਰੀ

ਲੱਖ ਗੁਨਾਹ ਤੇਰੇ ਦਰਪਚਦਿਏ ,ਐਸਾ ਲੁਤਫ਼ ਗ਼ਫ਼ਵੁਰੀ
ਅਗਯ-ਏ-ਤੇਰੇ ਹਰ ਕੋਈ ਅਆਜਜ਼, ਕੌਣ ਕਰੇ ਮਗ਼ਰੂਰੀ

ਮੰਗੇੱ-ਏ-ਬਾਝੋਂ ਦੀਂ ਮੁਰਾਦਾਂ, ਬੇ ਅੰਦਾਜ਼ ਸ਼ੁਮਾਰਾਂ
ਜੋ ਅਹਿਸਾਨ ਮੇਰੇ ਪੁਰ ਕੀਤਵੁ, ਦਮ ਦਮ ਸ਼ੁਕਰ ਗੁਜ਼ਾਰਾਂ

ਕੱਥ-ਏ-ਇਹ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ ਆਹੇ, ਕੱਥ-ਏ-ਸੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ
ਕਿਥੋਂ ਟੁਰਿਆ ਕੱਥ-ਏ-ਪਹੁਤਾ, ਤੇਰਾ ਫ਼ਜ਼ਲ ਜ਼ਿਆਦਾ

ਮਾਇ ਪਿਓ ਸੱਜਣ ਭੈਣਾਂ ਭਾਈ, ਜ਼ਾਤ ਮੇਰੀ ਕੁੱਲ ਸਾਰੀ
ਢੂੰਡਣ ਲਗਦੇ ਨਾ ਹੱਥ ਲਗਦੀ, ਰਹਿੰਦੀ ਕੈਦ ਬੀਚਾਰੀ

ਆਪੇ ਫ਼ਜ਼ਲ ਕੀਤਾ ਤੁਧ ਸਾਇਨਿਆ, ਕੈਦ ਅੰਦਰ ਚਾਦਿਤਯ-ਏ-
ਜਿਸ ਵਿੱਲੀ਼-ਏ-ਤੂੰ ਮਿਹਰੀਂ ਆ ਯੂੰ, ਓਸ ਵਿੱਲੀ਼-ਏ-ਪਰਚਤੀ

ਬਹੁਤ ਜ਼ਹਿਰੀ ਤੇ ਦਿਲਗੀਰੀ, ਮੈਂ ਸਿਰਵਰਤੀ ਆਹੀ
ਮੁਹਰ ਕੀਤੀ ਤੁਧ ਇਹ ਸ਼ਾਹ ਮੁਹਰੇ, ਆਨ ਦੱਤ-ਏ-ਵਿਚ ਫਾਹੀ