غزل

بُرے نچھتر جرم لیاسی، میں دُکھیارا جمدا
درد وچھوڑا تے سُکھ تھوڑا، جوڑا میرا دم دا

نہ دل وس نہ دلبر ملدا، ہائے ربّا کے کرساں
کس سنگ پھولاں بیدن دل دی، کون بھنجال اس غم دا

پہلے دن دی سُجھدی آہی، جدوں پریت لگائی
شیریں جان مثل فرہادے، صدقہ ہوگ پرم دا

شاہ پری دا نیونہہ لگایا، خاکی بندہ ہو کے
کد میرے سنگ الفت کرسی، کے میں اسدے کم دا

وطنوں چھوڑ ہوئیوس پردیسی، پاڑن پاڑ اولّے
دُکھ سہے سُکھ پایا ناہیں، سڑیا میں کرم دا

جس دی یاری تے جند واری، نہ کر دی دلداری
کس اگے فریادی جائیے، کرے نیاں ستم دا

نگری میری حکم سجن دا، حاکم آپ انیائیں
بے دوسے نوں سولی دے کے، ہسدا ویکھ پلمدا

ہائے افسوس نہ دوس کسے تے، کیہے کرم کر آیا
آکھ محمد کون مٹاوے، لکھیا لوح قلم دا

اسیں تسانوں سِکدے سجنا!، تدھ نہیں دل سِکدا
آن کھلے در تیرے اُتے، کیوں خالی مُڑ چِکدا

جے تلوار میرے سر ماریں، ڈھال نہ رکھساں اگے
مت تیرے اعمالنامے وچ، نام میرا بھی لگے

جس دے عشق لتاڑ گُمایا، خاکو نال رلایا
قدم چُماں گا عُذر کراں گا، جے اوہ نظری آیا

میں اوہ عاشق کچا ناہیں، ظلم تکاں بھج جاواں
جان منگیں تاں حاضر کرساں، نہ کجھ عذر لیاواں

خوش بخوش رہاں جے رکھیں، کدی بیزار نہ تھیندا
در تیرے دی خاک نمانا، پیراں ہِیٹھ ملیندا

اسدا بھی نت فکر اندیشہ، مت کوئی بُرا ولوہنا
چا ایتھوں کھڑسُٹے کدھرے، پھیر اس دا کے کھوہنا

عشق نہیں ہو چکا تھوڑا، سہیا وچھوڑا لما
دے دیدار تے پال بندے نوں، چاکر ہاں بِن دمّاں

ہر کوئی عیش عمر دی کردا، آپو اپنی جائی
میں دکھیارا دُکھاں جوگا، دائم بھاء جدائی

جاں ایہ بول غماندے بولے، سیف ملوک بتیرے
شاہ پری نوں رہی نہ طاقت، پرت ٹُری ول ڈیرے

پھُرنا کِریا تے سر پھریا، جوش طبیعت چایا
پرت ٹری گھر پہنچاں کیویں، رکھیں شرم خدایا

کھا گئے اوہ بول کلیجہ، ڈولی مُول نہ بولی
شاہزادے دی صورت مُٹھی، آ دُکھاں جند رولی

طاقت تران نہ رہی آ جُثے، مُٹھی مُٹھی نٹھی
اوڑک گِردی کھا اگیرے، باغ اوسے وچ ڈھہٹھی

ساس اُداس اُڈن پر آئے، ہوش گئی اُڈ ساری
اکھیں تاڑے لگیاں رہیاں، نظر سجن ول دھاری

دھوڑ و دھوڑ ہوئے رخسارے، نین بھرے سنگ مٹی
ساوی پیلی ہوئی آ دیہی، چنبے کلیوں چٹیّ

کالی زلف رُلی وچ گھٹے، ناگ جویں ادھ مویا
لوہو پانی رلیا ملیا، نیراکھیں تھیں چویا

کُٹھے وانگ کبوتر پئی، آسرت سنبھال نہ کوئی
نازک دیہی تڑف تڑف کے، زخمی زخمی ہوئی

بھُل گئے اوہ شان تکبّر، جان چلی ہو راہی
وانگ شہید رہے وچ پِڑدے، تیغ عشق تن واہی

آب گئی کجھ تاب نہ رہیوس، زرد ہویا رنگ پیلا
شاہزادے نوں خبر پچاون، آیا عشق وسیلہ

عاشق کامل مرد اللہ دے، خاصے لوک حضوری
ظاہرآکھ سناندے بھائی، ایہہ گل پکی پوری

دل مومن دا شیشہ بنیا، اک دوئے دے کارن
پرجے سان عشق دی دھرکے، خوب زنگاراُتارن

نور یقینوں روشن ہووے، چمکے نال صفائی
صِقل ہوئے تاں سبھ کجھ دِسے، نظر کرے ہر جائی

گگن پتال نہ چھپن دیندا، چیز تکے ہر ول دی
دُور بین انگریزی لاکھاں، اس اک نال نہ رلدی

دلبر نوں کوئی تنگی پہنچے، عاشق دا دل کھُسدا
توڑے سے کوہاں پرہووے، پتہ نی اوے اُس دا

حضرت مہتر یوسف تائیں، جاں کھوہ سُٹیا بھائیاں
مصرے وچ زلیخا بی بی، پِیڑاں عشق ہلائیاں

چیر سریر کباب بنایا، مہینوال چنگیرا
سوہنی نے بِن دسیاں جاتا، ایہ عاشق دا بیرا

سسیّ موئی تھلاں وچ تسیّ، بھاہ غماں دی سڑکے
پُنوں موڑ لیاندا عشقے، کیچم کولوں پھڑکے

رانجھے نے جد کن پڑائے، جَھلیّ دُکھ قہاری
رنگ پورے وچ ہیر سیالے، لگ گئی بیماری

لیلاں لہو چھڈایا گھر وچ، یار نہ ڈٹھا وگدا
وچ پہاڑاں مجنوں تائیں، لہو چُھٹا اُس رگ دا

سیف ملوک پری دے عشقے، کیتا سی مستانہ
اُتوں پیتے مدھ پیالے، ہویا مثل دیوانہ

گاؤندیاں چِت ہویا اُداسی، لگی چِھک سجن دی
کاہلا پے کے اُٹھ کھلوتا، لین ہوا چمن دی

اکھیں بلن چراغاں وانگر، پھردا مست دیوانہ
جھُلی واء سجن دے پاروں، آن دتوس پروانہ

ہر ہر چوک عراق تکیندا، پھردا سی شاہزادہ
مغز چڑھی خوشبو پری دی، لگی چِھک زیادہ

زلف پری دی مشک خُتن دی، دُھم گئی ہر پاسے
گل پھُل باغ بغیچے سارے، مل لئے اس باسے

وقت بہار چمن وچ رونق، ہر بُوٹے ہر گُل دی
نرم نسیم محبت والی، خُوب معّطر جھُلدی

سبزہ تیز زبان تریلوں، کردا دُر فشانی
نعمت کولوں ہریا بھریا، کہندا حمد رباّنی

رُکھ تونگر نال دِرم دے، چھتر چڑھے فیروزے
حمد ثناء الٰہی آکھن، آہلنیاں وچ بوزے

بوٹا ویل تمامی ہریا، پھُلاں رنگ ہزاراں
گاون بھور سنواں لگاون، مثل طنبور ستاراں

چنوں چودھیں رات نورانی، چن سرے پر آیا
روشن عید دہاڑے نالوں، جُمل جہان سُہایا

ہر جائی کستوری ہُلّے، ہر گوشے پھُل کھیلی
چاننیوںتے چھائیوں چنبے، دھرتی وانگ چنبیلی

حُسن الٰہی چن سُہایا، سگل جہان نورانی
پاک لقا جنے نوں ہویا، واہ رحمت سُبحانی

خوشیاں دے دروازے کُھلے، طاق غماندے مارے
آدم جِن جناور وحشی، چَین کریندے سارے

شیراں ہرناں صلح بنائی، بھیڈاں تے بگھیاڑاں
تتر باز بٹیرے باشے، رل بیٹھے وچ جاڑاں

دند سپاں دے کھُنڈے ہوئے، نکلی وس زبانوں
دھرتی نگھر گئے اٹھوئیں، پؤلے کھا جہانوں

دور ہویا کُل عالم اُتّوں، غم اندوہ حیرانی
شمعاں نال ملے پروانے، ہر جانی نوں جانی

بھیناں دے گھر آندے مولیٰ، ویر گئے پردیسیں
نوشہ کنت مِلے سن ناریں، عطر ملائے کیسیں

بھائیاں نال ملے سن بھائی، عُمراں پاوچھنے
شکر گذار ہوئے پھراول، گل باہاں گھت رُنے

یاراں یار ملے اس راتیں، بھوراں نوں گلزاراں
کامل مرشد ملے مریداں، کر محرم اسراراں

علم یقینوں حاصل ہویا، رُتبہ عین یقینوں
غفلت ہوئی دُور محمد، عالم زمن زمینوں

جیوں کر مہتر موسیٰ ڈٹھا، طور اُتے چمکارا
تیویں سیف ملوکے لگا، اک پاسوں لشکارا

آتش چمک لگی ازغیبوں، ہویا اُتے ول راہی
کے تکدا اک نار پئی ہے، صورت صفت الٰہی

سورج وانگ چمکدا چہرہ، چنوں جوت نورانی
گل لعلاں دے ہار لٹکدے، جیوں تارے اسمانی

دُر یتیم کناں وچ لڑیاں، سونے تار پروتے
واؤ نال پریشاں ہوئے، وال معنبر دھوتے

زلف سیاہ کستوری بِھنی، گل وچ پئی لٹکدی
زیور زیب پوشاکی ساری، جھلمل کرے چمکدی

روپ انوپ حسابوں باہر، صفت نہ کیتی جاوے
اس دریا حسن دے وچوں، قطرہ چن دِکھاوے

آب حیات لباں وچ چشمہ، گُجھا سر حقانی
خِضر الیاس ہوون دل گھائل، ویکھ حسن نورانی

ہیرے موتیں لعل جواہر، ہور سُچے فیروزے
گلما دامن کنھّے پلےّ، جڑت ہوئی زردوزے

صورت تاب وڈا مہتابوں، جھلک لگی اسماناں
انت حساب نہ آوے کوئی، زیور زیب شہانہ

لاہ لاہ کرے شعاع حسن دا، ہر پاسے ہر جائی
ہر پتر ہر ڈالی اُتے، اوسے دی رُشنائی

ہر مینڈھی سنگ لٹکن سُچیاں، مرواریدوں لڑیاں
ہتھیں چھاپاں باہیں کڑیاں، سبھ زمرد جڑیاں

شاہزادے نوں نظری آئی، جاں اوہ صورت والی
مورت وانگوں پئی ہکلی، ہوش سنبھالوں خالی

ویکھدیاں شاہزادے تائیں، ہوئی خوشی نہایت
روح بدن وچ میوے ناہیں، وافر ویکھ عنایت

موجیں آئی ندی خوشی دی، روح لہر وچ تردا
بھُل گیا جیؤ جُثہّ اپنا، روپ ڈٹھا دلبردا

دھرت اسمان نہ دسدا کدھرے، جان جہان نہ سُجھے
کے کجھ ظاہر کہاں محمد، سِرّ عشق دے گُجھے

دوزخ جنت یاد نہ رہیوس، دنیا دین پسارے
بھُلےّ علم کلام کتاباں، ورد وظیفے سارے

وہم خیال گمان نہ رہیا، اوس جمال کمالوں
جیونکر اگے کہیا سیانے، چُھٹی ہیر جنجالوں

لوں لوں وچوں حمد الٰہی، نکلے شکر ہزاراں
گئی خزاں وچھوڑے والی، آئی وصل بہاراں

بلبل ونجھ گلاں تے بیٹھی، بھور لدھے گل لالے
شمع پتنگ اکٹھے ہوئے، چن چکورا نالے

عاشق نوں محبوب پیارا، آیا نظر اکلاّ
ہر ذرّے نوں سورج کردا، اس در نور تجلاّ

باغ اندر جو پانی آہے، نہراں کھُوہ پھوہارے
ہر ہر بوند محمدبخشا، ندیاں دا دم مارے

سُکے ککھ نچیزے جیہڑے، پیراں ہیٹھ ملیندے
چنبے تے گل لالے وانگر، روشن سبھ دسیندے

روشن رات دسے ہر پاسے، کے گل کہاں زبانی
موسیٰ دے کوہ طورے والی، ہویا باغ نشانی

جل تھل مشرق مغرب توڑی، ہور نہیں کجھ دِسدا
جِت ول ویکھے اوہو صورت، جلوہ سارا تس دا

شاہزادہ شکرانہ پڑھ کے، گیا پری دے کولے
ترے واری چوگردے پھر کے، طوف کرے جند گھولے

جلوے روپ گھنے دے کولوں، طاقت تران نہ رہیا
صوُرت نقش صحیح پچھاتی، چور میری ہے ایہا

کر سلام طواف چوپھیرے، پھر دو پیر پکڑ کے
تلیاں چُم ملے سر اکھیں، قدماں اندر جھڑکے

خوشیاں کردا میوے ناہیں، دونا ہو ہو بہندا
تاں اس ویلے اس مضمونوں، بیت زبانوں کہندا

واہ واہ وقت سُتا جس ویلے، یار شرابی ہوکے
عاشق چوری پیر چمیندے، ہنجوں پانی دھوکے

ہس ہس بلبل ویکھے گُل نوں،لدھا سُو رو رو کے
ساؤن شرابی یار محمد، عاشق کے گھٹ سوکے


شاہزادے نے بیٹھ سرہاندی، سر جھولی وچ دھریا
لئے پیار پری دے موہوں، پوہنجے جُثہّ بھریا

شاہزادے تن چٹی آہی، کافوری پوشاکی
چندر بدن پری دی چھنڈے، دھوڑ غباری خاکی

مڑ مڑ لئے پیار موہیں توں، ہنجوں بھر بھر رووے
خوشی کمالوں ہنجو وگن، بہت ایہی گل ہووے

جیوں کر خواجہ صاحب، حافظ کہیا وچ دیوانے
اک بلبل میں روندی ڈِٹھی، پھڑیا پھُل دہانے

میں پچھیا کیوں روویں بی بی، یار تیرا رل مِلیا
درد فراق رہیا پھر کیکر، جس سجن گل ملیا

بلبل بولی حافظ صاحب، کے گل پچھیں میں نوں
اس روون دی حال حقیقت، ہے کجھ معلم تیں نوں

محبوباں دے جلوے اگے، اساں غلامی چائی
روون پٹن کار ہمیشہ، اس سانوں فرمائی

جیہناں دے دل عشق سمانا، روون کم اُنھاہاں
وچھڑے روندے، مِلدے روندے، روندے ٹُردے راہاں

وصل فراق نہیں چِت آنن، کامل عشق سنگارے
محبوباں دا راضی نامہ، لوڑن سدا بے چارے

سِک سِکیندیاں عمر گزاری، مولیٰ یار ملایا
تکدا تکدا رجدا ناہیں، صورت دا بھرمایا

بوسے لیندا بل بل پیندا، سر پیراں تک تکدا
شاہ پری دے چہرے ولوں، اکھیں جھمک نہ سکدا

گُل پھل جیسے جُثےّ جامے، دوہاں نازک یاراں
کِر کِر پین پوشاکے اُتے، ہنجوں مینہ بہاراں

روندے روندے دا اک قطرہ، اتھرؤاں دا پانی
شاہ پری دے مکھ پر ڈھٹھا، گرم لگا اس رانی

نالے بو شزادے والی، اس دے مغز گئی سی
موئی گئی نوں نویں سرے تھیں، آ پھر جند پئی سی

روح نکھٹے قوت پائی، آئی ہوش ٹکانے
اکھ اُگھاڑ ڈٹھا کے تکدی، بیٹھا یار سرہانے

سوہنی صورت مثل فرشتہ، چنوں روپ زیادہ
سر جھولی وچ دھرکے بیٹھا، سیف ملوک شزادہ

لے پیار پری دے موہوں، سبھ جُثےّ ہتھ پھیرے
منہ اوہدے ول تک تک روندا، ہنجوں بھربھر کیرے

شاہزادے ول ویکھدیاں ایں، شاہ پری شرمائی
منہ پر پلاّ لے شتابی، صورت پاک چھپائی

سر پیراں تک چادر تانی، انگل رہی نہ باندی
شرم کنوں پس پردے ہوکے، عاشق نوں فرماندی

کون کوئی توں، کتھوں آئیوں، صورت مند جوانا
شیر، دلیر، بہادر سوہنا، دسیں روپ یگانہ

کے اشنائی تیری میری، بیٹھوں آن سرہاندی
نا محرم نوں ہتھ لگاویں، انت کہی تدھ آندی

لئیں پیار پری دے موہوں، ہوکے آدم زادہ
کتھوں شوخی تے گستاخی، ِسکھی آ ایڈ زیادہ

سر میرا تُدھ جھولی دھریا، لئیں کلاوے دیہی
انگ ملاندا سنگیں ناہیں، ایڈ بے شرمی کیہی

نہ تدھ خوف خدا دا آوے، نہ کجھ سہم شہاں دا
باپ میرا سلطان دیواں دا، شاہنشاہ کہاندا

جے اک ذرہ خبر اس گل دی، دیو پری کوئی پاوے
بوٹی بوٹی کرکے تینوں، وانگ کباباں کھاوے

جھڑک پری دی سُن شہزادہ، عرض کریندا روکے
بہت نمانا درد رنجانا، ہینا جیہا ہوکے

ہے محبوب میرے دل جانی، اکھیں دی رُشنائی
دل جانی دا جان دلے دی، تدھ بن ہور نہ کائی

امن قرار دلے دا تو ہیں، عمر حیاتی میری
تو ہیں موج جوانی والی، عیش خوشی سبھ تیری

توہیں دین ایمان بندے دا، توہیں لطف الٰہی
تو ہیں طاقت نین پراناں، توہیں دنیا شاہی

ہوش سنبھالا عقل دانائی، فہم طبعیت میری
صورت پاک تیری ہے بی بی، سخن جمعیت میری

گھُنڈ اُتاریں درسن دسیں، مکھ توں پلا لاہیں
تاں میں نال تیرے دوباتاں کرساں، جے اوہ چاہیں

شاہ پری نے کہیا اگوں، نہ کر ایڈ دلیری
میں پری توں آدم زادہ ،کے گل میری تیری

نا محرم نوں منہ نہ دساں، ہوش سنبھالے ہوندے
نال میرے کے مطلب تیرا، نین دسالیں روندے

جنس رلی رل گلاں کر دی، نا جنساں کے گلاں
میں ناری توں خاکی بندہ، نال تیرے کیوں رلاں

سیف ملوک کہیا نہیں کیتی، میں کوئی مفت دلیری
جس دم جان لباں پر آئی، نال محبت تیری

شرم حیا پرہیز نہ رہیم، نہ کوئی خوف کہیندا
سرورتی تاں جانے بی بی، کیونکر دُکھ سہیندا