ਅੰਬੀ ਦੇ ਬੂਟੇ ਥੱਲੇ

ਇੱਕ ਬੂਟਾ ਅੰਬੀ ਦਾ,
ਘਰ ਸਾਡੇ ਲੱਗਾ ਨੀ
ਜਿਸ ਥੱਲੇ ਬਹਿਣਾ ਨੀ,
ਸੁਰਗਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਨੀ,
ਕੀ ਉਸਦਾ ਕਹਿਣਾ ਨੀ,
ਵਿਹੜੇ ਦਾ ਗਹਿਣਾ ਨੀ,
ਪਰ ਮਾਹੀ ਬਾਝੋਂ ਨੀ,
ਪਰਦੇਸੀ ਬਾਝੋਂ ਨੀ,
ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਵਡ਼ਦਾ ਏ,
ਤੇ ਖੱਟਾ ਲਗਦਾ ਏ

ਇਸ ਬੂਟੇ ਥੱਲੇ ਜੇ,
ਮੈਂ ਚਰਖ਼ੀ ਡਾਹੁਣੀ ਆਂ,
ਤੇ ਜੀ ਪ੍ਰਚਾਵਣ ਨੂੰ,
ਦੋ ਤੰਦਾਂ ਪਾਣੀ ਆਂ,
ਕੋਇਲ ਦਿਆਂ ਕੂਕਾਂ ਨੀ,
ਮਾਰਨ ਬੰਦੂਕਾਂ ਨੀ,
ਪੀਹੜੇ ਨੂੰ ਭੰਨਾਂ ਮੈਂ,
ਚਰਖ਼ੀ ਨੂੰ ਫੂਕਾਂ ਨੀ

ਫੇਰ ਡਰਦੀ ਭਾਬੋ ਤੋਂ,
ਲੈ ਬਹਾਂ ਕਸੀਦਾ ਜੇ
ਯਾਦਾਂ ਵਿਚ ਡੱਬੀ ਦਾ,
ਦਿਲ ਕਿਧਰੇ ਜੁੜ ਜਾਵੇ,
ਤੇ ਸੋਈ ਕਸੀਦੇ ਦੀ,
ਪੋਟੇ ਵਿਚ ਪਿੜ ਜਾਵੇ
ਪੈਹਰ ਉੱਠ ਕੇ ਪੀਹੜੇ ਤੋਂ
ਮੈਂ ਭੁੰਜੇ ਬਹਿ ਜਾਵਾਂ,
ਚੇਚੀ ਧਿਰ ਠੋਡੀ 'ਤੇ
ਵਹਿਣਾਂ ਵਿਚ ਵਹਿ ਜਾਵਾਂ
ਸਿੱਖਾਂ ਦਿਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੀ,
ਮੀਲਾਂ ਦਿਆਂ ਘੜੀਆਂ ਨੀ,
ਖੀਰਾਂ ਤੇ ਪੂੜੇ ਨੀ,
ਸਾਵਣ ਦਿਆਂ ਝੜੀਆਂ ਨੀ,
ਸੋਹਣੇ ਦੇ ਤਰਲੇ ਨੀ,
ਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਅੜੀਆਂ ਨੀ,
ਜਾਂ ਚੇਤੇ ਆ ਜਾਵਣ,
ਲੋਹੜਾ ਹੀ ਪਾ ਜਾਵਣ

ਉਹ ਕਿਹਾ ਦਿਹਾੜਾ ਸੀ ?
ਉਹ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ਸੀ,
ਉਹ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਾ ਸੀ,
ਜਿਸ ਸ਼ੁਭ ਦਿਹਾੜੇ ਨੀ,
ਘਰ ਮੇਰਾ ਲਾੜਾ ਸੀ ।

ਮੈਂ ਨ੍ਹਾਤੀ ਧੋਤੀ ਨੀ,
ਮੈਂ ਵਾਲ਼ ਵਧਾਏ ਨੀ,
ਮੈਂ ਕਜਲਾ ਪਾਇਆ ਨੀ,
ਮੈਂ ਗਹਿਣੇ ਲਾਏ ਨੀ,
ਮਿਲ ਮਲ ਕੇ ਖੋੜੀ ਮੈਂ,
ਹੀਰੇ ਲਿਸ਼ਕਾਏ ਨੀ,
ਲਾ ਲਾ ਕੇ ਬੰਦਿਆਂ ਮੈਂ,
ਕਈ ਫੰਦ ਬਣਾਏ ਨੀ
ਜਾਂ ਹਾਰ ਸ਼ਿੰਗਾਰਾਂ ਤੋਂ,
ਮੈਂ ਵਿਹਲੀ ਹੋਈ ਨੀ,
ਆ ਅੰਬੀ ਥੱਲੇ ਮੈਂ,
ਫਿਰ ਧੂਣੀ ਛੋਹੀ ਨੀ

ਉਹ ਚੰਦ ਪਿਆਰਾ ਵੀ,
ਆ ਬੈਠਾ ਸਾਹਵੇਂ ਨੀ,
ਅੰਬੀ ਦੀ ਛਾਵੇਂ ਨੀ
ਉਹ ਮੇਰੀਆਂ ਪ੍ਰੇਤਾਂ ਦਾ,
ਸੋਹਣਾ ਵਣਜਾਰਾ ਨੀ
ਕਿੱਸੇ ਪਰਦੇਸਾਂ ਦੇ,
ਲਾਮਾਂ ਦਿਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੀ,
ਘੁਮਕਾਰ ਜ਼ਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ,
ਸਾਗਰ ਦਿਆਂ ਛੱਲਾਂ ਨੀ,
ਵੈਰੀ ਦੇ ਹੱਲੇ ਨੀ,
ਸੋਹਣੇ ਦਿਆਂ ਠਿੱਲ੍ਹਾਂ ਨੀ,
ਉਹ ਦੱਸੀ ਜਾਵੇ ਤੇ,
ਮੈਂ ਭਰਾਂ ਹੁੰਗਾਰਾ ਨੀ

ਇਸ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਨੂੰ
ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖਿੜ ਖਿੜ ਨੇ,
ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਸ਼ੋਕਰ ਨੇ,
ਵੰਗਾਂ ਦੀ ਛਣਛਣ ਨੇ,
ਚਰਖ਼ੀ ਦੀ ਘੂਕਰ ਨੇ,
ਟੱਪਿਆਂ ਦੀ ਲੋਰੀ ਨੇ,
ਕੋਇਲ ਦੀ ਕੂਕਰ ਨੇ,
ਮੰਜੇ ਤੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ,
ਤੇ ਘੂਕ ਸੁਲਾ ਦਿੱਤਾ

ਤੱਕ ਸੁੱਤਾ ਮਾਹੀ ਨੀ,
ਚਰਖ਼ੀ ਦੀ ਚਰਮਖ ਤੋਂ,
ਮੈਂ ਕਾਲਕ ਲਾਹੀ ਨੀ,
ਜਾ ਸੁੱਤੇ ਸੋਹਣੇ ਦੇ,
ਮਤੱਹੇ ਤੇ ਲਾਈ ਨੀ
ਮੈਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਹੁਸੈਨੀ
ਮੈਂ ਤਾੜੀ ਲਾਈ ਨੀ
ਮੈਂ ਦੋਹਰੀ ਹੋ ਗਈ ਨੀ,
ਮੈਂ ਚੌਹਰੀ ਹੋ ਗਈ ਨੀ,
ਉਹ ਅੱਠ ਖਲੋਇਆ ਨੀ,
ਘਬਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਨੀ
ਉਹ ਬੱਟ ਬੱਟ ਤੱਕੇ ਨੀ,
ਮੈਂ ਖਿੜ ਖਿੜ ਹੱਸਾਂ ਨੀ,
ਉਹ ਮੁੜ ਮੁੜ ਪੁੱਛੇ ਨੀ,
ਮੈਂ ਗੱਲ ਨਾ ਦੱਸਾਂ ਨੀ

ਤੱਕ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਚਰਖ਼ੀ ਦਾ,
ਇਸ ਘੂਰੀ ਪਾਈ ਨੀ,
ਮੈਂ ਚੁੰਗੀ ਲਾਈ ਨੀ,
ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਭ੍ਭੱਜਾ ਨੀ,
ਮੈਂ ਦੀਆਂ ਨਾ ਡਾਹੀ ਨੀ,
ਇਸ ਮਾਨ ਜਵਾਨੀ ਦਾ,
ਮੈਂ ਹਟੱਹ ਜ਼ਨਾਨੀ ਦਾ,
ਮੈਂ ਅੱਗੇ ਅੱਗੇ ਨੀ,
ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਪਿੱਛੇ ਨੀ,
ਮੰਜੀ ਦੇ ਗਿਰਦੇ ਨੀ,
ਨੱਸਦੇ ਵੀ ਜਾਈਏ ਨੀ,
ਅੰਬੀ ਦੇ ਗੁਰਦੇ ਨੀ,
ਹੱਸਦੇ ਵੀ ਜਾਈਏ ਨੀ,
ਉਹਦੀ ਚਾਦਰ ਖੜਕੇ ਨੀ,
ਮੇਰੀ ਕੋਠੀ ਧੜੱਕੇ ਨੀ,
ਉਹਦੀ ਜੁੱਤੀ ਚੀਕੇ ਨੀ,
ਮੇਰੀ ਝਾਂਜਰ ਛਣਕੇ ਨੀ,
ਉਹਦੀ ਪਗੜੀ ਢੈਹ ਪਈ ਨੀ,
ਮੇਰੀ ਚੁੰਨੀ ਲੋਹਾ ਗਈ ਨੀ,
ਜਾਂ ਹਫ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ ਨੀ,
ਮੰਜੀ ਤੇ ਬਹਿ ਗਏ ਨੀ

ਉਹ ਕਿਹਾ ਦਿਹਾੜਾ ਸੀ ?
ਉਹ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ ਸੀ,
ਉਹ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਾ ਸੀ,
ਜਿਸ ਸ਼ੁਭ ਦਿਹਾੜੇ ਨੀ,
ਘਰ ਮੇਰਾ ਲਾੜਾ ਸੀ

ਅੱਜ ਖਾਣ ਹਵਾਵਾਂ ਨੀ,
ਅੱਜ ਸਾੜਨ ਛਾਵਾਂ ਨੀ,
ਤਰਖਾਣ ਸਦਾਵਾਂ ਨੀ,
ਅੰਬੀ ਕਟਵਾਵਾਂ ਨੀ,
ਤੋਬਾ ਮੈਂ ਭਲੀ ਨੀ,
ਹਾੜਾ ਮੈਂ ਭਲੀ ਨੀ
ਜੇ ਅੰਬੀ ਕੱਟਾਂਗੀ
ਚੜ੍ਹ ਕਿਸ ਦੇ ਉੱਤੇ,
ਰਾਹ ਢੋਲੇ ਦਾ ਤੁਕਾਂਗੀ؟